اگر به مباحثی همچون زمین شناسی، شیمی و ریاضیات علاقه مندید و از کار کردن در شرکت های بزرگ و تکنولوژیک لذت می برید و در کنار اینها تحمل کار در نقاط دورافتاده و با شرایط آب و هوایی سخت را دارید شغل مهندسی نفت برای شما مناسب است.

مهندس نفت روش های استخراج نفت و گاز از زیر زمین را طراحی کرده و توسعه می دهد.محل کار مهندس نفت در دفاتر کاری، پالایشگاه ها، محل های حفاری و یا آزمایشگاه های تحقیقاتی می باشد.

پس از کشف منابع نفتی یا گازی، مهندس نفت با همکاری زمین شناسان و دیگر متخصصان، ساختار زمین و خصوصیات صخره های حاوی ذخایر و روشهای حفاری را تعیین کرده و عملیات حفاری را آغاز و مدیریت می کند. از آنجایی که تنها درصد کمی از نفت و گاز موجود در منبع تحت فشار طبیعی از چاه فوران می کند، لذا مهندس نفت از انواع روشهای مختلف به منظور استخراج منابع هیدروکربنی استفاده می کند. این روشها شامل تزریق آب، مواد شمیایی، گاز یا بخار به درون یک منبع نفت جهت با فشار بیرون راندن نفت بیشتر می باشد. از آنجایی که حتی با به کارگیری کاملترین روشهای امروزی تنها قسمتی از نفت یا گاز یک منبع کشف می شود، لذا مهندس نفت به امور تحقیقاتی و گسترش فناوری و روشهای کار آمدتری می پردازد تا میزان کشف را افزایش داده و از هزینه حفاری و مراحل تولید بکاهد.

در مجموع مهندس نفت در یکی از حوزه های اکتشاف، حفاری و یا بهره برداری کار می کند. مهندس نفت با تخصص بهره برداری به بررسی تولید از مخازن نفت و گاز و رفع مشکلات مربوطه می‌پردازد. تخصص او معمولا پس از به اتمام رسیدن کشف مخزن و حفاری آن به کار می آید و مهمترین کار یک مهندس نفت در حوزه بهره برداری، جلوگیری از افت فشار ناگهانی چاه به دلیل بهره برداری نامناسب و صیانت از مخزن جهت بهره برداری بیشتر می باشد.

مهندس نفت با تخصص مخزن، به عنوان یکی دیگر از بازیگران عرصه نفت، پس از اکتشاف منابع هیدروکربنی (نفت، گاز و .... ) توسط تیم اکتشاف، به منظور تکمیل کار و بررسی بیشتر مخازن یافت شده و مدل سازی آنها به منظور انجام عملیات بعدی وارد میدان می شود.

مهمترین کار یک مهندس نفت در بخش مخازن عبارت است از : بررسی قابلیت تولید در مخزن با بکارگیری و بهره مندی از شیوه‌های جدید مطالعاتی و مدلسازی، ارزیابی توزیع فشار و توجیه افت آن در مخزن و چگونگی کنترل آن، انتخاب و ارائه روش عملی افزایش برداشت از مخازن با احتساب ملاحظات فنی واقتصادی و مدیریت و صیانت از مخازن نفت و گاز کشور.

مهندسان مخازن فعالیت‌هایی شبیه به مهندسان بهره‌برداری دارند و درواقع یک جور پل ارتباطی بین تیم اکتشاف و حفاری و تیم بهره‌برداری هستند و حلقه گمشده ارتباطی بین این دو گروه می‌باشند.

پس از اکتشاف و شناسایی و مدل سازی مخازن نفت، مهندس نفت در حوزه حفاری عملیات هایی نظیر عملیات حفاری، مهندسی گل حفاری و … را به منظور دستیابی به نفت یا گاز موجود در مخازن بر عهده دارد. فعالیت این گروه از متخصصان منجر به استخراج نفت توسط بهره‌برداران می‌شود. مهندسی نفت با تخصص حفاری یکی از سخت ترین و پر خطر ترین، و البته پر درآمد ترین مشاغل نفتی می باشد. از جمله ویژگی های مهم مهندسین حفاری، توانایی کار در شرایط دشوار و عملیاتی-بیابانی است که معمولا دوری از خانواده بر این سختی می‌افزاید. مهندس نفت

ساعات کار مهندس نفت با توجه به نوع تخصص و محل کار او متفاوت است. به طور کلی پرسنل دکل و سکوهای نفتی (منطقه عملیاتی) به صورت اقماری (دو هفته کار و دو هفته استراحت) و در دو شیفت کاری (روزکار و شب کار) مشغول به کارند. به عبارت دیگر در یک ماه، چهار شیفت کاری وجود دارد. سایر کارکنان دکل همچون کمپانی‌من، رئیس دستگاه، زمین‌شناس، گل‌نگار، گلشناس، پزشک، مکانیک و برقکار که حدود ۱۰۰ نفر برای یک دکل می شوند، معمولا در طول شبانه‌روز در محل دکل حضور دارند.

پرسنل دکل حفاری خشکی و سکوهای حفاری دریایی مشابه یکدیگرند.همچنین کارکنان سکوهای دریایی در همان جا استراحت می کنند و امکانات امداد و نجات از جمله هلی کوپتر و قایق های نجات و تیم پزشکی در محل آماده است تا در مواقع خطر همچون وقوع حریق فورا عملیات امداد و نجات را آغاز نمایند.

شما به عنوان مهندس نفت در صورت کسب تجربه در این صنعت می توانید مراحل مختلف شغلی را طی کرده و در سمت های مختلف در شرکت های نفتی کار کنید. یکی از بالاترین سمت ها در روی دکل و منطقه عملیاتی، "کمپانی من" می باشد. کمپانی من یا ناظر عملیات حفاری و بالاترین مقام مدیریتی در محل، معرفی کننده شخصی به عنوان نماینده تمام وقت شرکت نفت در محل حفاری چاه است که بر اجرای برنامه حفاری ارائه شده از سوی اداره کل حفاری مطابق بر زمانبندی به صورت ۲۴ ساعته نظارت داشته و با ارائه راهکارهای لازم در شرایط مقتضی، ضمن رعایت نکان ایمنی و صرفه جویی در هزینه ها سبب تسریع درحفاری چاه می شود.

وظایف مهندس نفت

وظایف و مسئولیت های مهندس نفت (در صورتی که مطابق با تخصصش به کار مشغول شده باشد) به حوزه ای که کار می کند بستگی دارد. به طور کلی وظایف کلی مهندس نفت در بخش های مختلف شامل موارد زیر است : طراحی تجهیزات برای استخراج نفت و گاز به سودآورترین روش توسعه راه های تزریق آب، مواد شیمیایی، گازها یا بخار به ذخیره های نفتی توسعه برنامه های حفر زمین های نفت خیز و بازیابی نفت و گاز اطمینان یافتن از ارزیابی درست چاه ها استفاده از تجهیزات کامپیوتری برای شناسایی محل چاه ها و انجام درست عمل حفاری اطمینان یافتن از نصب، بکارگیری و نگهداری درست از تجهیزات همکاری با سایر متخصصان مانند زمین شناسان، مهندسان شیمی و... اما معمولا فارغ التحصیلان رشته مهندسی نفت در یکی از حوزه های اکتشاف، حفاری، بهره برداری و یا مخازن تخصص دارند. لذا با شرط انطباق شغل افراد با رشته ای که تحصیل کرده اند، هر گروه دارای وظایف، مسئولیت ها و شرایط کاری متفاوت خواهند بود. به عنوان مثال مهمترین وظایف مهندس نفت در حوزه بهره برداری نفت عبارت است از :

ارزیابی قابلیت تولید در مخازن و بررسی امکان پذیری روشهی بهره برداری موردنظر. ارزیابی فنی-اقتصادی مخازن و تجهیزات آن. طراحی و اجری بهینه عملیات بهره برداری. تشخیص ویژگی ها و چگونگی رفتار با چاه های گوناگون. انتخاب و توجیه روش مناسب برای بهره برداری و ازدیاد برداشت با توجه به شریط فنی و اقتصادی. صیانت از منابع نفت و گاز و ارائه روش های عملی بری افزایش طول عمر این منابع. بررسی و ارزیابی اثر استراتژیک روش بهره برداری بر محیط زیست. بنابر گفته خیلی از نفتی ها! کار مهندس نفت با تخصص بهره برداری به نسبت سایر متخصصین دیگر نفت راحت تر است و بر خلاف مهندس حفاری یا اکتشاف بیشتر در دفتر کار و پشت میز است. همچنین تخصص مهندسان بهره برداری ترکیبی از تخصص های سایر گرایش های شغل مهندسی نفت است.

مهندس مخزن نیز دارای وظایف مربوط به خود است

شناخت مخزن که شامل تکمیل مطالعات زمین‌شناسی و پتروفیزیک مخزن می‌شود مدلسازی واقعگرایانه با جزییات زمین‌شناسی از مخزن هیدروکربنی ایجاد جدول زمانی تولید، برگزیدن مناسب‌ترین شیوه و نرخ تولید به جهت رسیدن به حداکثر برداشت سیالات نفتی انتخاب مناسب‌ترین شیوه ازدیاد برداشت با توجه به شبیه سازی‌های رایانه‌ای و شرایط و خصوصیات مخزن مهندسین اکتشاف و حفاری نیز وظایف خاص خود را دارند و فعالیت های آنها قبل از استخراج نفت یا گاز است. مهندس اکتشاف بیشتر با عملیات زمین شناسی و مطالعاتی سر و کار دارد و مهندس حفار با استفاده از تجهیزات حفاری و دکل های نفتی عملیات خطیر حفر چاه به منظور دستیابی به منابع هیدروکربونی شناسایی شده را انجام می دهد.

دانش و مهارت مورد نیاز شغل مهندس نفت

برای اینکه شما بتوانید یک مهندس نفت کارآمد شوید، نیاز است همچون سایر علوم مهندسی، به ریاضیات علاقه مند بوده و در حل مسائل آن تسلط داشته باشید. همچنین تسلط بر علوم شیمی و زمین شناسی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. البته نوع گرایش شما مشخص می کند که تا چه حدی لازم است وارد کدام حوزه علمی شوید. به عنوان مثال دانشجویان رشته های مهندسی نفت گرایش اکتشاف یا حفاری به نسبت سایر دانشجویان مهندسی نفت باید مطالعات بیشتری در خصوص مسایل زمین شناسی داشته باشند. همچنین انجام کار در شرایط سخت، خطرناک و دور از خانواده یکی دیگر از قابلیت ها و ظرفیت هایی است که باید در شما وجود داشته باشد، زیرا در خیلی از مواقع نیاز است به ماموریت های طولانی مدت و در شرایط آب و هوایی سخت بروید. توان حل مسئله، انجام کار تیمی، خلاقیت و توان تحلیل مسائل نیز از جمله مهمترین ویژگی های دیگری است که باید در شما به عنوان یک مهندس نفت به نحو احسن وجود داشته باشد، اگر به دنبال پیشرفت در شغل مهندسی نفت می باشید، تسلط بر زبان انگلیسی نیز به عنوان یک از عوامل مهم و موثر در ورود و ارتقاء شما در این حوزه خواهد بود. یکی از مهم ترین مهارت های لازم برای مهندس نفت، تسلط داشتن بر نرم افزارهای تخصصی حوزه مهندسی نفت است. اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس نفت بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس نفت را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به حوزه مهندسی نفت قرار داده اند. بنابراین اگر می خواهید در شغل مهندسی نفت موفق باشید، به راحتی و سریعا بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را در حوزه تخصصی و بسیار رقابتی نفت و گاز پیدا کنید و یا اگر شاغل در این حوزه هستید و می خواهید پله های ترقی را سریعتر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم افزارهای تخصصی مهندسی نفت یکی از راه های اصلی و مطمئن برای شماست. برخی از مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی نفت

Eclipse StreamSim Pansystem FLUENT PVTsim Petrel Geolog Vista PetroMod Drilling Office Halliburton Redbook WellCat Pipesim OLGA تحصیلات لازم برای مهندس نفت شدن

فارغ التحصیلان گرایش های مختلف مهندسی نفت در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می توانند وارد این شغل شوند. البته در حال حاضر بسیاری از کسانی که در حوزه نفت و گاز مشغول کارند، دارای تحصیلات دانشگاهی مرتبط نمی باشند، ولی به مرور زمان و افزایش فارغ التحصیلان و متخصصین نفتی، جذب این افراد در شرکت های تخصصی نفت و گاز و پتروشیمی بیش از پیش شده است.

آینده شغلی ، بازار کار و وضعیت استخدامی مهندسی نفت

شما به عنوان مهندس نفت می توانند در سازمان ها و شرکت های دولتی و خصوصی حوزه نفت،گاز و پتروشیمی استخدام شوید. همچنین با کسب مدارک عالی دانشگاهی امکان کار برای شما در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی فراهم می شود.

فارغ التحصیلان گرایش های مختلف مهندسی نفت به طور کلی یابه شرکت های دولتی یا شرکت های خصوصی وارد می شوند.

شرکت های دولتی زیرمجموعه وزارت نفت بوده و معمولا از طریق آزمون استخدامی کتبی و سپس مصاحبه حضوری اقدام به جذب نیرو می‌کنند. در واقع پس از اعلام نتایج آزمون کتبی، کسانی که نمره کافی را کسب کرده باشند، در تاریخ مشخص، به مصاحبه حضوری فراخوانده می‌شوند. اطلاع رسانی در این زمینه و زمان برگزاری آزمون استخدامی از طریق سایت های استخدامی صورت می‌گیرد. در آزمون های شرکت های دولتی حوزه نفت و گاز، برای پذیرش معمولا سهمیه‌‌های متفاوتی در نظر گرفته می‌شود. برای مثال، بومی بودن در استان محل پذیرش و تحصیل در دانشگاه صنعت نفت، از جمله این سهمیه‌ها است.

نکته قابل توجه این است که در آگهی‌های استخدامی شرکت ملی نفت، تعداد مهندسین نفت و گاز مورد نیاز این شرکت، بسیار کمتر از سایر رشته ها، از جمله مهندسی مکانیک، شیمی، عمران و یا حسابداری بوده و این نکته رقابت در این زمینه را سنگین کرده است. به دلیل آموزش بیشتری که توسط  شرکت‌های دولتی صورت می گیرد، این شرکت‌ها جهت آغاز کار یک نیروی تازه وارد به صنعت، نسبت به شرکت‌های خصوصی شرایط بهتری دارند.

برای استخدام مهندس نفت در شرکت‌های خصوصی، دو موضوع بسیار حائز اهمیت است. تخصص در زمینه مورد نیاز آن شرکت و تسلط بر زبان انگلیسی به عنوان یک زبان بین‌المللی. این شرکت‌ها با توجه به نیاز خود اقدام به جذب نیرو کرده و در صورت کارآمدی نیرو، کار را با او ادامه می‌دهند. بنابراین مراجعه به سایت این شرکت‌ها و یا ارتباط داشتن با افراد حاضر در آن شرکت، می‌تواند زمینه حضور در آن را فراهم کند. لازم به ذکر است شرکت‌های خصوصی زیادی در زمینه مهندسی نفت در ایران فعالیت می کنند.

به طور کلی به دلیل عدم انطباق نیاز بازار کار با میزان پذیرش دانشجو در دانشگاه های کشور در اکثر رشته ها از جمله مهندسی نفت، یافتن شغل مناسب و ایده آل برای فارغ التحصیلان کار راحتی نیست. اما برای آشنایی بهتر شما با بازار کار این رشته در ادامه به نکات مهمی که توسط برخی از متخصصین و دانشجویان نفت بیان می شود می پردازیم.

اول اینکه نوع دانشگاهی که شما تحصیل می کنید و رتبه و معدل شما به جذب شما در بازار کار ارتباط دارد. خیلی از شرکت های فعال در صنعت نفت و گاز، نیروی انسانی متخصص مورد نیاز خود را از بین فارغ التحصیلان ممتاز دانشگاه های برتر کشور انتخاب می کنند.مهندس نفت - مهندس حفاری

همچنین تسلط بر زبان انگلیسی می تواند آینده شغلی مناسب تری را برای شما به عنوان مهندس نفت در این صنعت رقم بزند. زیرا به دلیل تخصصی بودن این صنعت و انحصار بخش هایی از آن در دست مهندسین اروپایی و امریکایی، حتی در صورتی که شما در ایران مشغول به کار باشید اما برای مطالعه منابع روز دنیا، گفتگو و برقراری ارتباط موثر با مهندسین خارجی مستقر در پروژه و احیانا رفتن به ماموریت های خارجی برای گذراندن آموزش های تکمیلی یا دوره های خاص، نیاز به تسلط بر این زبان بین المللی دارید.

از سوی دیگر کشورهای تولید کننده نفت در دنیا از جمله کشورهای عضو اوپک علاقه مند به جذب مهندسان نفت ایرانی می باشند و برای آن دسته از مهندسین نفتی که دارای دانش، تجربه و توان بالا می باشند، حقوق های بسیار خوبی نیز پرداخت می کنند. لذا تسلط بر زبان انگلیسی برای کار در این کشورها از الزامات است. از شرکت های بین المللی حوزه نفت و گاز که می توانید در آنها به دنبال فرصت استخدامی مناسبی باشید، می توان به شرکت نفت توتال، شرکت نفت موبیل، شرکت نفت شل، موسسه ملی نفت چین و ... اشاره کرد.

در کنار موارد بالا، این نکته را نیز باید مد نظر قرار دهیم که نوع تخصص و انگیزه کاری شما در یافتن شغل از اهمیت بالایی برخوردار است. به این صورت که در محیط های عملیاتی نفتی همچون سکوها و دکل ها به متخصصینی از جمله مهندسان حفاری نیاز زیادی است. پس اگر شما دارای این تخصص از نفت باشید و بتوانید دوری از خانواده و کارکردن در محیط های سخت و پرخطر و دورافتاده از شهر را تحمل کنید، می تواند راحت تر استخدام شوید.

وضعیت استخدام مهندس نفت در برخی کشورهای جهان

آمریکا - پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مهندسان نفت بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۱۷درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.

درآمد و حقوق مهندس نفت

در بین عموم ایرانی ها شایع است، نفتی ها درآمدهای خوبی دارند. با بررسی بیشتر این موضوع و مصاحبه با برخی از دانشجویان مهندسی نفت و شاغلین این بخش، مشخص گردیده است که متوسط حقوق پرداختی به مهندسین نفت از متوسط حقوق پرداختی سایر مشاغل در ایران بالاتر است. البته آن دسته از متخصصینی که در سکوهای نفتی و دکل ها و یا مناطق عملیاتی کار می کنند به نسبت افرادی که در دفاتر اداری مشغول کارند، از درآمد بیشتری برخوردارند.

همچنین بنابر گفته بسیاری از مهندسین نفت، میزان تجربه افراد در مقدار حقوق دریافتی یکی از عوامل مهم و غیر قابل انکار به شمار می آید و شرکت های خصوصی و دولتی به مهندسان با تجربه نفت پول های خوبی پرداخت می کنند.

برخی از متخصصین نفتی اذعان دارند در صورتی که بتوانید جذب یکی از شرکت های خارجی و یا چندملیتی شوید، با توجه به سطح علمی قابل قبول فارغ التحصیلان ایرانی برای آنها، می توانید درآمدهای خیلی خوبی داشته باشید.

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد مهندسان نفت در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.

برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل مهندس نفت، مهندس پتروشیمی، کارشناس حفاری، بازرس فنی، مدیر پروژه، مدیر راه اندازی، کارشناس فرآیند و ... می باشند که یک مهندس نفت می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.

برای مهندس نفت در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال مهندسان نفتی که در سمت مدیر پروژه در رده مدیر کار می کنند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۲۰۷۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۶۶۵۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۴۰۰۰۰۰۰ تومان را داشته اند.

متوسط درآمد مهندس نفت ، گاز و پتروشیمی در ایران

همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله مهندسان نفت می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد مهندس نفت از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق مهندس نفت نیز افزایش می یابد.نفت آنلاین

درآمد یک مهندس نفت در سایر کشورها به شرح زیر است :

آمریکا - متوسط درآمد سالانه مهندس نفت  ۱۱۴.۰۸۰ دلار (متوسط درآمد سالانه مهندسان۸۳.۳۴۰ دلار و برای همه مشاغل۳۳.۸۴۰ دلار) در سال۲۰۱۰  و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۱۲۲.۲۰۰ دلار بوده است.

شخصیت های مناسب شغل مهندس نفت

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.

به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.