اسکرام چیست؟ چگونه یک اسکرام مستر حرفه‌ای شویم؟

باتوجه به اهمیت و کاربرد روزافزون اسکرام در سازمان‌ها و پروژه‌های چابک، در این مقاله پس از معرفی اسکرام مستر، وظایف و نقش آن؛ راه‌های موفقیت در این سمت از جمله آزمون PSM تشریح شده است.

به طور خلاصه، فرایند اسکرام به این صورت است: مالک محصول درخواست ارسال می‌کند و تیم توسعه (به رهبری اسکرام مستر) این درخواست را به بخش‌های کوچک‌تر با نام اسپرینت تقسیم می‌کند. اسپرینت شامل توسعه و آزمایش مشارکتی و مکرر در محیطی بسیار سریع است و در حالت ایده‌آل یک چرخه عمر محصول کارآمدتر ایجاد می‌کند. اسپرینت‌ها با استفاده اثربخش از روش اجایل اسکرام در ظرف دو تا چهار هفته محصول قابل‌عرضه بادوامی تولید کنند. اسکرام مستر با هماهنگ‌سازی فعالیت‌های پروژه با اهداف کسب‌وکار، نقشی اساسی در سازمان ایفا می‌کند.

اسکرام مستر کیست؟

اسکرام مستر یک سمت شغلی با حیطه فعالیت نسبتاً محدود است که نفوذ زیادی در هر سازمانی دارد. در عمل، این فرد در پشت‌صحنه کار می‌کند و درگیر ایده‌پردازی یا تدوین استراتژی محصول نمی‌شود. اسکرام مستر بیشتر به‌عنوان کانال ارتباطی میان مالک محصول / حوزه کسب‌وکار و تیم‌های توسعه به‌عنوان مدیر پروژه عمل می‌کند. ازآنجایی‌که فرایندهای چابک کاملاً به افراد و همکاری متکی هستند، Scrum Master باید از مهارت‌های نرم همراه با جدیدترین ابزارها و روش‌ها استفاده کنند. از سوی دیگر، دیدگاه کلی‌تری دارد و به تیم‌ها برای درک وابستگی فنی و سازمانی و درعین‌حال اجتناب از نقاط ضعف کمک می‌کند. به این شکل فرهنگ پاسخگویی ایجاد می‌شود و تیم‌ها می‌توانند ضرب‌الاجل‌های مهم را برآورده سازند.
پس از توضیح اینکه منظور از اسکرام چیست، زمان آن فرارسیده است تا نقش و مسئولیت‌های اسکرام مستر را درک کنید.

وظایف اسکرام مستر چیست؟

1. اجرای مدیریت پروژه / بهترین روش‌ها

مسئولیت ایجاد تیم‌های پروژه، معارفه و ادغام آنها در سازمان و ایجاد چشم‌انداز شفاف درباره محصول بر عهده اسکرام مستر است. همچنین اسکرام مستر ارتباطات و تبادل اطلاعات میان گروه‌های بیرونی و تیم پروژه را تسهیل می‌کند. اسکرام مستر‌ها بر پیشرفت پروژه نظارت دارند، به‌صورت بلادرنگ بازخورد ارائه داده و فرهنگ چابکی و یادگیری را ترویج می‌دهند.

2. هماهنگ‌سازی همه اقدامات و اطلاع‌رسانی

اسکرام مستر برای دریافت به‌روزرسانی پیشرفت پروژه، رسیدگی به موانع احتمالی و اطمینان از جریان پروژه در مسیر موردنظر به‌صورت روزانه با تیم‌ها جلسه برگزار می‌کند. همچنین اسکرام مستر برای به‌اشتراک‌گذاری جدیدترین اطلاعات با ذی‌نفعان محصول، درباره نحوه پیشرفت پروژه جلساتی برگزار می‌کند. در نهایت اسکرام مستر باید اطمینان دهد که تیم می‌تواند ضرب‌الاجل‌ها را با نتایج موردنظر برآورده سازد.

3.معرفی روش‌های مهندسی چابک

اسکرام مستر‌ها برای افزایش کارایی استفاده ادغام مستمر و اتوماسیون را تشویق می‌کند. برای مثال در یک پروژه نرم افزاری توسعه‌دهندگان با استفاده از ابزار ادغام مستمر، کدهای مختلف را مکرراً در یک مخزن مرکزی ادغام می‌کنند که به طور خودکار در تکرار‌های متوالی ایجاد و اجرا می‌شود.

این رویکرد تکرارپذیر باعث کاهش ریسک، زمان و تلاش لازم نسبت به روش‌های توسعه سنتی می‌شود. مثلا، اگر در یک کدنویسی مشکلی وجود داشته باشد می‌توان سریعاً در مرحله بعد آن را برطرف کرد. یکی دیگر از تکنیک‌های چابک موردتوجه اسکرام مستر‌ها برنامه‌نویسی دوتایی است و در آن دو توسعه‌دهنده به‌صورت هم‌زمان و بر روی یک ایستگاه کاری با یکدیگر همکاری می‌کنند. در مجموع، این روش‌ها باعث کاهش زمان توسعه و بهبود معماری و کیفیت محصول می‌شوند.

وظایف اسکرام مستر

نقش‌های اسکرام مستر

1.مالک محصول

اسکرام مستر از لحاظ جوانب زیر نقش پشتیبان مالکان محصول را ایفا می‌کند:

یافتن روش‌هایی برای مدیریت اثربخش کارهای انجام نشده محصول.
کمک به برقراری ارتباط بین فهرست نیازهای مالک با تیم پروژه.
ترتیب و بهینه‌سازی کارهای انجام نشده محصول.
در صورت لزوم سازماندهی رویدادهای اسکرام.

2.سازماندهی

در موارد زیر نقش اسکرام مستر سازماندهی است:

رهبری و هدایت سازگاری اسکرام.
برنامه‌ریزی اجرای اسکرام.
اجرای تغییرات و انجام اقداماتی برای افزایش بهره‌وری تیم.
همکاری با اسکرام مستر‌های دیگر برای افزایش کارایی روش‌ها.

بنابراین پس از یادگیری نقش و مسئولیت‌های اسکرام مستر، لازم است تا مهم‌ترین ویژگی‌ها برای اینکه یک اسکرام مستر موفق شوید را معرفی کنیم.
مهم‌ترین ویژگی‌های اسکرام مستر موفق

3. اثرگذاری

اسکرام مستر رهبری تیم‌های مختلفی را بر عهده دارد که برای دستیابی به نقاط عطف و اقلام قابل تحویل با یکدیگر بر روی یک پروژه کار می‌کنند. اسکرام مسترها باید در سطح سازمانی به گروه‌های مختلف و ذی‌نفعان انگیزه بدهند و پتانسیل همه افراد درگیر در پروژه را به حداکثر برسانند. اسکرام مستر در نقش رهبر تیم باید شکاف میان ایده پروژه و اقدامات لازم برای تکمیل آن را از بین ببرد. اسکرام مستر باید مهارت سازمانی و رهبری قدرتمندی داشته باشد.

4. روحیه مشارکتی

اسکرام مستر رابط اصلی میان مالک محصول و تیم پروژه است. درحالی‌که مالک محصول هدایت ابتکار عمل را بر عهده دارد، اسکرام مستر تیم را تقویت می‌کند. همکاری اثربخش میان اسکرام مستر و مالک محصول در نهایت منجر به ارائه محصول موفق می‌شود که الزامات سازمانی را برآورده می‌سازد. یک اسکرام مستر خوب باید بتواند برای ارائه محصول موردنظر مالک کسب‌وکار به شیوه‌ای خلاقانه مشارکت سازمانی و بهره‌وری را افزایش دهد.

5. ناظر

اسکرام مستر مدیر نیست بلکه عضوی از تیم و تسهیلگر است. اسکرام مستر‌ها باید شنوندگان خوبی باشند و به چالش‌هایی که تیم پروژه در هر مرحله از مسیر با آنها مواجه هستند به‌خوبی توجه کنند. اسکرام مستر باید مراقب باشد و فعالیت‌های روزمره تیم را زیر نطر بگیرد تا به‌خوبی نقش‌ها و مشارکت اعضا در جلسات اسپرینت را درک کند.

6. آگاهی

اسکرام مستر علاوه بر حل مشکلاتی که پیش می‌آید باید با جدیت از وقوع مشکلات احتمالی جلوگیری کند. این امر مستلزم برخورداری از دانش کلی درباره محصول و فرایند است. تجربه اسکرام مستر تیم را قادر می‌سازد تا از موانع اجتناب کنند. اسکرام مستر باید درباره الگوهای کاری مختلف و روش‌های چابک مانند XP، چابک و کانبان از دانش برخوردار باشد.

چرا و چگونه باید اسکرام مستر شویم؟

شما به‌عنوان اسکرام مستر می‌توانیم نقش پررنگی در موفقیت شرکت ایفا کنید. همچنین، فرصت دارید تا محصولاتی را توسعه دهید که با بهبود زندگی مردم، تأثیر مثبتی بر دنیای پیرامون شما دارد. به طور دقیق‌تر، شما این فرصت را دارید تا یک محیط کاری مثبت‌نگر برای اعضای تیم ایجاد کنید و از موفقیت محصول یا پروژه اطمینان حاصل کنید.

1. دورنمای حقوق و دستمزد اسکرام مستر

در می سال ۲۰۲۲، گلاسدور گزارش داد که اسکرام مستر‌ها در آمریکا حدود 111252 دلار درآمد دارند و در لینکدین بیش از 146000 فرصت شغلی اسکرام مستر در آمریکا وجود دارد. گزارش سال ۲۰۱۹ نویدبخش‌ترین مشاغل در لینکدین نشان می‌دهد که برای توسعه حرفه‌ای در این زمینه فرصت‌های بی‌شماری وجود دارد. هرسال نسبت به سال گذشته فرصت‌های شغلی جدید رشد قابل‌توجهی دارند.

2. الزامات تحصیلی

درحالی‌که این الزامات تحصیلی اجباری نیستند اما بیشتر شرکت‌ها متقاضیان با مدرک لیسانس فناوری اطلاعات، مدیریت بازرگانی یا رشته‌های مربوطه را ترجیح می‌دهند. دریافت مدرک دانشگاهی فرصت‌هایی برای کسب تجربه در حین شغل ایجاد می‌کند و شرط دیگری است که اغلب در فهرست شغلی اسکرام مستر به آن اشاره می‌شود.

بهترین مدرک اسکرام

دریافت اعتبار صنعتی یکی دیگر از راه‌های خوب برای نشان‌دادن دانش شما درباره چارچوب اسکرام به کارفرمای بالقوه است. یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای اسکرام مستر‌ها، دریافت گواهی PSM از و بسایت Scrum.org است. زمانی که برای آزمون اسکرام آماده می‌شوید، می‌توانید مهارت‌های عملی کسب کنید که به شما در رهبری موفقیت‌آمیزتر تیم‌ها کمک می‌کند.

3. گواهی حرفه‌ای اسکرام مستر Scrum.org

کن شوئبر یکی از بنیان‌گذارهای راهنمای اسکرام و بنیان‌گذار و بسایت Scrum.org است. پیشینه کن شوئبر باعث می‌شود تا آموزش چابک و مدرک اسکرام مستر ارائه شده توسط Scrum.org سطح اهمیت و اعتبار بالایی داشته باشد.

دریافت مدرک اسکرام مستر حرفه ای PSM

4.سطوح گواهینامه اسکرام مستر

Scrum.org سه مدرک اسکرام مستر ارائه می‌دهد که عبارتند از:

اسکرام مستر حرفه‌ای ۱ (PSM I)
اسکرام مستر حرفه‌ای 2 (PSM II)
اسکرام مستر حرفه‌ای 3 (PSM III)

تفاوت‌های عددی در آزمون گواهی اسکرام مستر حرفه‌ای نشان‌دهنده سطح دشواری و عمق دانش لازم برای قبولی در این آزمون است.
در آزمون مدرک PSM I دانش ابتدایی متقاضی درباره راهنمای اسکرام، میزان درک آنها درباره ارزش‌های اسکرام و دانش آنها درباره ارکان اسکرام سنجیده می‌شود. PSM I حداقل مدرکی است که فردی که قصد دارد به‌صورت جدی اسکرام مستر شود باید آن را دریافت کند.

مقایسه بهترین مدرک اسکرام مستر
نام	دشواری	هزینه	تعداد گواهی‌های صادر شده	سؤالات	طول مدت آزمون	قبولی
PSM I	مبتدی	$150	+460,000	80	60 دقیقه	85%
PSM II	متوسط	$250	+18,000	30	90 دقیقه	85%
PSM III	متخصص	$500	+1,000	30	150 دقیقه	85%

آزمون PSM II شامل کاربرد روش‌های مبتنی بر اسکرام است. این آزمون شامل آگاهی از نحوه راهنمایی تیم توسعه‌دهندگان، نحوه تولید درست محصولات اسکرام، نحوه اجتناب از ضد الگوهای اسکرام و نحوه انجام مهم‌ترین فعالیت‌های اسکرام مانند استنداپ روزانه و بازنگری اسپرینت است.

مدرک PSM III پیشرفته‌ترین گواهینامه است. این گواهینامه نه‌تنها نحوه استفاده از اسکرام برای حل مشکلات پیچیده تیم و مواجهه با شرایط سازمانی پیچیده به‌وسیله توسعه‌دهنده را می‌سنجد بلکه نحوه حل چالش‌ها از دیدگاه توسعه‌دهنده اسکرام و مالک محصول اسکرام را بررسی می‌کند.

درحالی‌که دیگر آزمون‌های PSM چندگزینه‌ای هستند، در آزمون PSM III متقاضی باید به‌صورت خلاصه به سؤالات پاسخ دهد.

تعداد اسکرام مستر‌های حرفه‌ای تأیید شده در هر سه سطح نشان دهنده دشواری تصاعدی این گواهینامه‌ها است. در سال ۲۰۲۲، بیش از 460000 اسکرام مستر در سطح PSM I وجود داشتند اما تنها ۱۸۰۰۰ اسکرام مستر حرفه‌ای در سطح PSM II و بیش از هزار نفر دارای گواهی نخبگان PSM III بودند. اگر می‌خواهید تا خودتان را از دیگران متمایز کنید، قطعاً باید PSM III را دریافت کنید.

مسیر حرفه‌ای اسکرام مستر

تبدیل‌شدن به یک اسکرام مستر فرصت‌های شغلی مختلف در شرکت‌ها و صنایع متفاوت را به ارمغان می‌آورد. تعداد زیادی از افراد که کار خود را به‌عنوان اسکرام مستر شروع می‌کنند به مربی اسکرام، مالک محصول یا مدیر پروژه تبدیل می‌شوند.