مهمترین تحولات بین المللی صنعت نفت جهان؛

https://ecp.yusercontent.com/mail?url=https%3A%2F%2Fmcusercontent.com%2Fed58b19f2b88e4a743b950765%2Fimages%2F7b61f50c-efad-4adf-9fca-8d9d3c493bd6.jpg&t=1599297365&ymreqid=64f1aff6-2bcc-a1e7-1c49-b70001017b00&sig=s1xgPK7_Mih_cjKLak3.Cw--~D

منبع : OIL PRICE ترجمه ، توضیح و تفسیر : عبدالمجید قوام

توضیحات :

همانگونه که همواره پیش بینی می گردد: آخر هفته و نزول قیمت نفت! ولی این بار بیش از پیش. زیرا فراتر از آنچه که باید رشد پیدا می کرد؛ در هفته های قبل قیمت نفت بالا رفته بود.
قیمت نفت WTI یا متوسط غرب تگزاس، برای تحویل در ماه اکتبر با 3.6% کاهش به کمتر از 40 دلار بر بشکه رسید. یعنی قیمت دوران 31/7 و 30/6 سال میلادی 2020 (یعنی سه شنبه 10 تیر و جمعه 10 مرداد 1399) طی 18 دوره قیمت گیری از تاریخ 10 تیر تا کنون فقط 3 بار قیمت به زیر 40 دلار رسیده بود که این سومین بار می گردد.

قیمت نفت برنت برای تحویل در ماه نوامبر، 3.1% تنزل کرد و به 42.7 دلار بر بشکه رسید. این رقم پائین ترین میزان طی 2 ماه اخیر است.

قیمت گاز طبیعی نیز در حدود 2.5 دلار برای هر یک میلیون BTU ظرفیت حرارتی برای تحویل در ماه اکتبر قرار دارد. این رقم نیز نسبت به مبلغ دوره قبلی تنزل یافته است. ولی نسبت به مبالغ قبل از 4 شهریور بالاتر است.

تولید نفت آمریکا به میزان یک میلیون و یکصد هزار بشکه در روز کاهش یافته است و از 10.8 میلیون بشکه در روز به 9.7 میلیون بشکه در روز تنزل یافته است. این تنزل تولید نفت خام بخاطر طوفان در خلیج مکزیک بوده است.

-----------------------------------------

قیمت نفت در این هفته به سطح نازلی رسید و در تطابق با بازارهای مالی گسترده تر عقب ماند. دلار تقویت شد، که باعث شد تا قیمت نفت خام پایین آید. بازگشت تقاضا به مقادیر قبلی متشتت است. WTI برای اولین بار از ماه ژوئن زیر 40 دلار رانده شد.

توضیح و تفسیر : چنانچه ملاحظه می گردد، افت ارزش دلار به افزایش قیمت طلا و نفت منجر شده بود که هم اینک با تغییر روند در قیمت نفت و طلا مواجه گردیده ایم.

طلا از 2070 دلار بر اونس در 7 آگوست نزول یافت و به 1880 دلار در ساعت 7 صبح روز 12 آگوست رسید. سپس دوباره در 18 آگوست رشد کرد و به 2015 دلار رسید. باز در 27 آگوست به حداقل 1910 دلار کاهش یافت و به 1190 دلار در اول سپتامبر رسید که هم اینک در 4 سپتامبر در 1920 دلار قرار دارد.

از تاریخ 7 آگوست به 4 سپتامبر قیمت نفت برنت 4% کاهش یافته و قیمت طلا 8% کاهش داشته است.

نفت WTI 3.5% کاهش بخود دیده است. با این وصف تنزل قیمت طلا دو برابر تنزل قیمت نفت بوده است.

-----------------------------------------

عراق به دنبال معافیت از اوپک پلاس است.

عراق به دنبال معافیت از توافقات اوپک پلاس برای سه ماهه اول سال 2021 است ، این امر موجب می شود تا این نگرانی پیش اید که هماهنگی اوپک پلاس بابت کاهش تولید در هم بریزد. گزارش جداگانه ای می گوید که عراق خواهان افزایش زمان دو ماهه ای است که مقرر شده بود تا اضافه تولید خودرا کاهش دهد. که موافقت کرده بود تا طی دو ماه آگوست و سپتامبر تولید خودرا کاهش دهد.

توضیح و تفسیر: نفت ایران که تحریم است. مشخص نیست چنانچه فروشی نیز صورت گیرد به چه قیمتی و چگونه بهاء آن دریافت خواهد شد.

ولی عراق ، همسایه غربی با افزایش تولید و پرکردن کاستی های صادراتی ایران به منابع ارزی زیادی دست خواهد یافت که حضور بخش بازرگانی ایران در عراق را کمرنگ خواهد کرد. جریانات پیش رونده در عراق و سرمایه گذاری هائی که در زمینه برق و گاز در شرف انجام است، این کشور را از وابستگی به ایران رها خواهد کرد و باز رقیبی قدرتمند در غرب کشور پای خواهد گرفت. و البته بازار فروشی که از دست خواهد رفت!

-----------------------------------------

اقتصاد نفت کویت دود می شود.

پیش بینی می شود کسری بودجه کویت در سال جاری به 46 میلیارد دلار برسد.

اما درآمدهای نفتی پس از رکود 2014-2016 سقوط کرد و بهبود نیافت.

اکنون کشور تلاش می کند بخاطر اینکه دوران شکوفائی روزهای درآمدهای بالای نفتی سپری شده است؛ با دست بردن در صندوق ثروت حکومتی؛ این کمبود را جبران نماید.

-----------------------------------------

اتحادیه اروپا نسبت به کم شدن فلزات حیاتی هشدار می دهد.

گزارش جدید کمیسیون اروپا هشدار می دهد که کمبود مواد حیاتی می تواند فشار اتحادیه اروپا برای خنثی سازی آلودگی های اقلیمی تا سال 2050 را تهدید کند.

اتحادیه اروپا تخمین می زند که در سال 2030 به 18 برابر لیتیوم و 5 برابر کبالت بیشتری نیاز داشته باشد، رقمی که تا سال 2050 به نیاز به 60 برابر لیتیوم و 15 برابر کبالت بیشتر خواهد رسید.

توضیح و تفسیر: در گزارش های قبلی به حمایت اقای ماسک مدیرعامل تسلا و بنیانگذار اسپیس اکس؛ در کودتای بولیوی اشاره کردیم تا برای باطری های خودروهای برقی لیتیوم بدست آید. زیرا یکی از بزرگترین دارندگان معادن لیتیوم جهان بولیوی است.

-----------------------------------------

قیمت پائین لیتیوم باعث کاهش سرمایه گذاری می شود. کاهش قیمت لیتیوم می تواند مانع از سرمایه گذاری های جدید شود و این امر بر تکثیر وسایل نقلیه برقی تأثیر می گذارد.

به بهانه آلودگی محیط زیست، شرکت هائی برای تولید خودروهای برقی برنامه ریزی کرده اند. شرکت های نفتی و سرمایه گذاران آنها همه، همان شرکت های تولید کننده خودروهای برقی را تشکیل می دهند.

باطری خودروهای برقی از لیتیوم استفاده می کند. با کاهش قیمت نفت، قیمت لیتیوم نیز کاهش یافت تا شرکت هائی که باطری برقی خودروهای برقی تولید خواهند کرد، در این مسیر نتوانند ترکتازی کنند. زیرا خودروی برقی باطری می خواهد و باطری، لیتیوم می خواهد و اگر لیتیوم گران باشد، سرمایه گذاری در آن سودآور خواهد بود و باطری به قیمت خوب فروش رفته و برای برخی شرکت هائی که بخواهند زیرآبی بروند و سود کلان فراچنگ آورند سودآور خواهد شد. پس قیمت لیتیوم پائین می آید. شرکت های فرآوری لیتیوم عایدی شان کم میشود و بنابراین تولید لیتیوم کاهش می یابد. و تولید باطری کاهش خواهد یافت و بازار جهانی نفت و ترکیب بازار جهانی خودرو، هردو با هم، کنترل خواهد شد.

حال اگر جهان با کمبود لیتیوم مواجه شود؛ لاجرم تقاضای نفت بالا خواهد رفت و ضمن آنکه شرکت های نفتی به سودهای مورد نظر خواهند رسید، بهانه هائی پیش خواهد آمد که بخاطر کمبود لیتیوم؛ افزایش تولید خودروهای برقی میسر نبوده و لذا مقابله با آلودگی های زیست محیطی می تواند تقلیل یابد.

-----------------------------------------

تولید و صادرات LNG ایالات متحده در اروپا با برگشت مواجه است.

استفاده تهاجمی دولت ترامپ از تحریم های مربوط به انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق خط لوله Nord Stream 2 ؛ خطر مقابله سیاست گذاران عصبانی اروپا را به همراه دارد.

کلاوس ارنست رئیس کمیته امور انرژی و اقتصاد پارلمان آلمان گفت:

"این راهی نیست که شما با متحدان و دوستان خود رفتار کنید. اکنون ، اتحادیه اروپا باید صریحاً و بی چون و چرا نشان دهد که هیچ گونه باج خواهی را نخواهد پذیرفت. "
"اگر دیپلماسی شکست بخورد ، ما به تعرفه های مجازات برای گاز استحصال شده از طریق فرآیند فراکینگ یا حتی ممنوعیت واردات به عنوان یک اقدام ضد تحریمی دردناک نیاز خواهیم داشت ، زیرا به نظر می رسد صنعت گاز ایالات متحده عامل اصلی سیاست تحریم ها است."

توضیح و تفسیر: در اینجا بخوبی ملاحظه می گردد که عمده تحریم ها بخاطر حفاظت از منافع تولیدکنندگان آمریکائی است.

در مورد پروژه NORDSTREAM2 چندین بار مطالبی به تفصیل ارائه شده است، از تکرار مجدد اجتناب می گردد.
با این وصف و با نگرش به اینکه میزان کاهش تولید و صادرات نفت ایران دقیقاً برابر شده با افزایش تولید نفت خام آمریکا؛ همین بیانگر این نکته است که شرکت های نفتی؛ دوکشور ایران و ونزوئلا را برای رقابت در درآمدهای نفتی به گوشه رینگ کشانیده اند و تحریم ها را بر آنها تحمیل ساخته اند.

باز بدین ترتیب ملاحظه می شود که علی رغم اظهارات اقای ترامپ مبنی بر مذاکره، هیچ مذاکره ای به نتیجه مفیدی منتهی نخواهدشد؛ کما اینکه مذاکرات و جلسات با کره شمالی نیز به نتیجه مفیدی منتهی نگردید. زیرا هدف اصلی در مقابله با ایران و نزوئلای دارای بزرگترین ذخائر نفتی جهان و کره شمالی، کسب درآمدهای نفتی و کسب درآمدهای بیکران ناشی از فروش سلاح است.

با همه اینها اظهارات آقای کلاوس ارنست را اینجانب نمی توانم مبنای رویکرد اروپا قرار دهم. زیرا ایشان اروپا را فارغ از شرکت های اروپائی خریدار گاز تصور کرده اند. حال آنکه شرکت های سرمایه گذار در نورداستریم 2 بخشی از سرمایه های شان متعلق به شرکت ها و بانک های آمریکائی است. شرکتهای اروپائی با شرکت های آمریکائی در سهام بانک ها و شرکت ها شریک هستند. آنچه که از وراء همه چیز دست بر خواهد افراشت شرکت ها هستند و آنها همگی در سهام یکدیگر شریک می باشند. با این وصف قضیه بر اساس ادعای ایشان به پیش نخواهد رفت!

(به میزان سهام شرکت های آمریکائی در شرکت های دست اندرکار پروژه نورداستریم 2 در گزارش های قبلی اشاره شده است)

-----------------------------------------

خانم مرکل تحت فشار بر روی Nord Stream 2 پس از مسمومیت آقای ناوالنی مخالف آقای پوتین.

مسمومیت الکسی ناوالنی ، رهبر مخالفان روسیه ، فشارها بر آلمان برای لغو پروژه Nord Stream 2 را به عنوان تلافی جویی علیه روسیه افزایش می دهد.

توضیح و تفسیر: این هم جریانی که به زیان خط لوله نورداستریم 2 منجر گردیده است.

آلمان بر روی کاربرد انرژی های تجدید پذیر برنامه ریزی کرده است. برنامه آلمان برای سال 2020 نسبت به سال 2019 در خصوص استفاده از گاز طبیعی به میزان ارتقاء سهم گاز طبیعی در تولید برق از 15.1% به 16.1% بوده است. ولی سهم انرژی های تجدید پذیر (باد در خشگی و باد در ساحل – هیدروپاور – بیوماس – خورشیدی – سایر) از 40.1% به 48.7% خواهد رسید. با این وصف کاربرد گاز طبیعی برای آلمان چندان هم مهم نخواهد بود. دیگر کشورهای اروپائی نیز در بحران خاصی به سر نخواهند برد.

در خصوص کاربرد انواع حامل های انرژی در کل مصارف نیز شرایط بدین ترتیب می گردد که آلمان اینچنین نظر دارد تا سهم گاز طبیعی از 24.9% در سال 2019 به 27.7% در سه ماهه اول سال 2020 برسد.

-----------------------------------------

شرکت نفتی شلومبرگر از فرایند تولید از طریق فرکینگ خارج می شود.
شرکت شلومبرگر موافقت كرد كه تجارت فركینگ آمریكای شمالی خود را به شرکت خدمات میدان نفتی لیبرتی بفروشد و این امر نشان دهنده خروج از شیل برای غول خدمات میدان نفتی است.

توضیح و تفسیر: شرکت شلومبرگر یک غول نفتی فرانسوی است – در 120 کشور جهان فعالیت دارد – تأسیس یک قرن قبل - تعداد پرسنل 85000 نفر بیش از 70% پرسنل وزارت نفت ایران – درآمد سالانه 33 میلیارد دلار – دارائی 78 میلیارد دلار

شرکت خدمات میدان نفتی لیبرتی ، شرکتی است که در زمینه استخراج نفت از طریق فراکینگ، تکنولوژی نوینی را ابداع کرده است.

-----------------------------------------

فقط 14٪ از تأسیسات شهری انرژی های تجدیدپذیر را در اولویت قرار می دهند.
یک مطالعه جدید در دانشگاه آکسفورد نشان داد که در سراسر جهان فقط حدود 14 درصد از سازمان های ارائه دهنده خدمات تأسیساتی؛ انرژی های تجدید پذیر را نسبت به گاز یا زغال سنگ اولویت می دهند. نویسنده گفت: "این تحقیق فاصله نگران کننده ای را بین آنچه برای جلوگیری از گرم شدن کره زمین لازم است و اقدامات انجام شده توسط بخش خدمات نشان می دهد."

-----------------------------------------

فزونی عرضه بر تقاضای فرآورده های پالایشگاهی همچنان ادامه دارد.

ظرفیت مازاد در بخش پایین دستی یک مشکل جهانی است و برخی از پالایشگاه های قدیمی اروپا با احتمال تعطیلی روبرو هستند.

شرکت مشاوره Energy Aspects تخمین می زند که بخش پالایش نیاز به کاهش 10 درصدی ظرفیت دارد. شرکت توتال فرانسه و شرکت انی ایتالیا قبلاً سه پالایشگاه خودرا به فعالیت در زمینه بیودیزل تبدیل کرده اند و احتمالاً موارد بیشتری نیز در پی خواهد داشت.

توضیح و تفسیر: تعداد پالایشگاه های احداث شده در جهان بخصوص توسط کشورهائی که برای درآمدهای خود برنامه ای ندارند و آینده نگر نیستند یا با فریب کشورها و شرکت های نفتی، به دام احداث پالایشگاه با ظرفیت های بالا افتاده اند؛ هم اینک در این میانه که تقاضای جهانی فرآورده کمتر از تقاضا گردیده است؛ به زیان دچار گردیده اند.

برای ایران از دو منظر باید نگریست: نظر به اینکه ایران ذخائر عظیم نفت دارد بهتر آن بوده که بجای خام فروشی نفت و واردات فرآورده (آن سیاست خبطی که از زمان شاه پدیدار شده بود و کشور؛ وارد کننده نفت سفید و بنزین و گازوئیل بود؛ و تا چند سال قبل نیز این سیاست اشتباده ادامه داشت) در احداث پالایشگاه همت می گماشتند و بجای نفت خام ، فرآورده صادر می کردند یا حداقل نفت خام نمی فروختند که فرآورده ای را وارد کنند که 2 هزینه حمل و 2 مالیات بر آن تعلق می گرفت! با این وصف پرداختن به احداث پالایشگاه برای ایران قابل تجویز است. به منظور کاهش خام فروشی و افزایش تولید فرآورده به منظور رفع نیازهای داخلی و صادرات.

از طرف دیگر با توجه به تحریم ها و فزونی ظرفیت های پالایشگاهی جهان، احداث پالایشگاه برای صادرات باید در کنار تحریم های موجود فعلاً تا بررسی های امکانسنجی دقیق از برنامه ها حذف و متوقف و در چنین دامی خودرا نباید افکند.

از طرف دیگر رویکرد جهانی به توسعه کاربرد انرژی های تجدید پذیر، احداث پالایشگاه را موکول به بررسی های بسیار دقیق امکانسنجی می دارد.

در نهایت اینکه فعلاً در کشور چنانچه کمبود فرآورده حس نگردد، از احداث پالایشگاه باید دست کشید.

شایان ذکر است درآمدهای کلان نفتی در زمان قبل از انقلاب جای آنکه صرف توسعه صنعت نفت و یا صنایع زیربنائی گردد، صرف خرید هواپیماهای جنگنده می شد؛ که کارائی زیادی را در بر ندارند. جت های جنگنده که تحت سری F یا FIGHTER رده بندی می شوند قدرت تخریب مواضع دشمن را ندارند.

این سری فقط برای درگیری های هوائی قابلیت استفاده دارند. حال آنکه دولت شاه، هیچ هواپیمای سری B یا بمب افکنی در اختیار نداشت. اثبات این مدعا در جنگ عربستان با یمن بخوبی متجلی می گردد که قویترین هواپیماهای F عربستان قادر به شکست حوثی های یمنی نشده اند. حکومت شاه بجای خرید هواپیماهای F بهتر بود تا موشک خریداری می کرد. و بهتر از آن این بود تا درآمدهای نفتی را در صنایع مادر و بخصوص احداث پالایشگاه برای تأمین نفت سفید و بنزین و گازوئیل هزینه نماید.

-----------------------------------------

گاز استرالیا در مقابل باتری میدان خالی می کند.

باتری ها در استرالیا جذابیت بیشتری نسبت به ظرفیت الکتریکی حاصل از انرژی گازی دارند.

مدیر عامل جدید شرکت AGL Energy مارکوس بروخوف اخیراً گفت که "بازار تجاری مشخص برای باتری های بزرگ وجود دارد." ظرفیت جدید الکتریکی به طور فزاینده ای از طریق انرژی های تجدیدپذیر به همراه باتری تأمین می شود و با افزایش جهانی قیمت گاز طبیعی از مبالغ پایین فعلی ، این پویایی باید ادامه یابد.

-----------------------------------------

سوخت های فسیلی اینجا هستند تا بمانند.

آینده درخشان به نظر می رسد، بدون انتشار آلودگی های زیست محیطی و برق .

اما گزارش اخیر آژانس بیت المللی انرژی IEA یک بررسی واقع بینانه ای را ارائه می دهد.

جهان همچنان برای تأمین مستمر انرژی خود به نفت و گاز - و حتی ذغال سنگ - بسیار وابسته است. دنیای با 100 درصد انرژی های تجدیدپذیر هنوز ده ها سال دیگر وجود نخواهد داشت و بیش از دو دهه فراروی خواهد بود.

توضیح و تفسیر: این گزارش آژانس بین المللی انرژی که از معتبرترین سازمانها در مقوله انرژی است راهنمای ما می تواند باشد که برنامه های خودرا به یکباره تغییر ندهیم. آینده تا چندین دهه کماکان به نفت و گاز نیازمند است. کشور می تواند با تکیه بر نفت و گاز برنامه ریزی نماید. اما نه آنقدر دیر که انرژی های تجدید پذیر فراگیر شوند و بازاری برای نفت و گاز پیدا نشود. از انرژی نفت و گاز هم اینک باید حداکثر بهره مندی را به عمل آورد. هرچند نفت و گاز در آینده نیز در زمینه تولید محصولات صنایع شیمیائی (پتروشیمی) کاربردهائی بس پربهاتر خواهند داشت.

-----------------------------------------

تقاضای سوخت جت ایالات متحده دوباره به مقادیر سابق باز می گردد.
تقاضای سوخت جت در ایالات متحده سریعتر از اروپا یا بقیه کشورهای قاره آمریکا در حال بهبود است.

-----------------------------------------

آرامکو عربستان برنامه های متنوع سازی را کند می کند.
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال ، آرامکو سعودی در حال نواختن ضربت توقف بر روی برنامه های بزرگ سرمایه گذاری در تگزاس ، چین ، هند و پاکستان است.

همچنین برنامه های افزایش ظرفیت تولید نفت خام داخلی را به تأخیر می اندازد.

توضیح و تفسیر: با این وصف برای کشور ما نیز چنین تدابیری لازم است تا اتخاذ گردد. هرگونه سرمایه گذاری های جدید حتی در زمینه تقاضای داخلی باید بسیار سنجیده و بعد از انجام مطالعات امکانسنجی دقیق توسط کارشناسان زبده و مجرب با دانش در همه زمینه های اقتصادی و صنعتی مورد تصمیم گیری واقع شود. هر سرمایه گذاری به مثابه یک دام خواهد بود. بخصوص در شرایط تحریم های فعلی و نبود منابع ارزی کافی برای رفع نیازهای حیاتی کشور!

-----------------------------------------

مجوز نفت و گاز کالیفرنیا 190 درصد افزایش می یابد.

کالیفرنیا در شش ماه اول سال 2020 در مقایسه با سال قبل ، به میزان 190 درصد مجوز حفاری نفت و گاز بیشتری را صادر کرده است.

توضیح و تفسیر: این مجوزها یعنی حضور رقبائی در سطح بین المللی از منشأ آمریکا. با این وصف این حضور را باید جدی تلقی کرد زیرا به تحریم های بیشتری منجر می گردد تا نفت کشور قابلیت صادرات پیدا نکند. بدیهی است این مجوزها برای تولید داده شده است و زمین هائی به همین منظور به فروش رسانیده شده است. پس این شرکت ها نخواهند گذارد که تولید دیگر کشورها بخصوص ونزوئلا و ایران وارد میدان شود. کشورهائی نظیر لیبی نیز از این دست خواهند بود.

-----------------------------------------

رشد پلاستیک قابل اعتماد نیست.

گزارش جدید Carbon Tracker نشان می دهد که: در حالی که صنایع نفت و پتروشیمی بر روی این که در آینده رشد آنها بر روی بازار تقاضای پلاستیک خواهد بود، شرط بندی می کنند؛ ولی، تقاضا احتمالاً در پیک خود قرار دارد ، در شرایطی که جهان در حال گذر از سیستم پلاستیک خطی به سیستم استفاده از پلاستیکهای بازیافتی است.

این گزارش هشدار می دهد که رشد ناامید کننده تقاضا منجر به متلاشی شدن 400 میلیارد دلار دارائی های صنایع پتروشمیائی خواهد گردید.

منبع : OIL PRICE ترجمه ، توضیح و تفسیر : عبدالمجید قوام