۴ سؤال از وزارت نفت در خصوص ماجرای بنزین ۲۷سنتی

به گزارش نفت آنلاین ، حدود یک‌هفته پیش بود که خبرگزاری رسمی دولت به‌نقل از آمار گمرک اعلام کرد "ایران در فروردین ماه سال جاری 116 میلیون لیتر بنزین معادل 32 میلیون دلار صادر کرده است." با توجه به این آمار، بنزین صادراتی ایران در فروردین ماه به‌طور متوسط 27.6 سنت در لیتر قیمت داشت.

بعد از آن، یکی از کارشناسان اقتصادی فعال در سازمان برنامه‌وبودجه در توییتی اعلام کرد که متوسط قیمت بنزین صادراتی ایران در سه‌ماهه بهار 1401 معادل 27 سنت دلار در هر لیتر بوده است.

رسانه‌های مختلف با استناد به آمار سازمان‌هایی چون گمرک، اخباری مشابه از صادرات بنزین 27سنتی در بهار منتشر کردند، درحالی که قیمت بنزین در منطقه در بهار امسال براساس داده‌های نشریه پلتس، حدود 80 سنت دلار در لیتر بود و شائبه ارزان‌فروشی بنزین در شرایطی که ایران در آستانه واردات بنزین به‌خاطر پیشی گرفتن مصرف از تولید قرار دارد، مطرح شد.

وزارت نفت با انتشار خبری اعلام کرد که بنزین 27سنتی توسط وزارت نفت صادر نشده و کار بخش خصوصی بوده است، انتشار این خبر از سوی وزارت نفت، سؤالات جدیدی به‌دنبال داشت.

طبق مصوبه هیئت وزیران در آبان‌ماه سال 97، "صادرات فرآورده‌های اصلی (نفت‌کوره، بنزین، نفت‌گاز، گاز مایع، نفت سفید و سوخت هوایی) فقط از طریق شرکت ملی نفت ایران مجاز است."

ذیل این بند قانونی، تبصره‌ای آمده است که برمبنای آن "صادرات فرآورده‌های اصلی به‌هرشکل توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران و پالایشگاه‌های کوچک، منوط به کسب مجوز از وزارت نفت است."

ازاین‌رو، طبق آنچه وزارت نفت در اطلاعیه‌ای که یازدهم مردادماه سال جاری منتشر شده است اعلام کرده، این وزارتخانه سوخت باارزش میعانات گازی را به‌قیمت 95 درصد نرخ فوب، به پالایشگاه‌هایی کوچک فروخته است و این پالایشگاه‌ها، میعانات گازی را به بنزینی بی‌کیفیت که حتی امکان استفاده از آن داخل کشور فراهم نیست تبدیل کرده‌اند و به‌دلیل بی‌کیفیت بودن و غیراستاندارد بودن این سوخت، آن را ارزان‌تر از قیمت منطقه صادر کرده‌اند.

این‌موضوع درحالی است که طبق اعلام سخنگوی گمرک، ایران از ابتدای سال تا پایان تیرماه، 366هزار تن بنزین به‌ارزش 133میلیون دلار به چهار کشور صادر کرده است. بر اساس این آمار، متوسط قیمت بنزین صادراتی ایران در 4 ماه نخست سال نیز حدود 27 سنت در لیتر (26.9 سنت) بوده است.

در سال جاری تنها محموله‌ بنزینی که به‌صورت رسمی در بورس انرژی ایران عرضه شده، در تاریخ 24 فروردین ماه سال جاری بوده که هر لیتر آن به‌قیمت 70 سنت فروخته شده است.

حال چند سؤال ساده از وزارت نفت باقی می‌ماند:

1. چرا سوخت باارزش میعانات گازی، تحویل پالایشگاه‌های کوچکی می‌شود که این سوخت باارزش را تبدیل به بنزینی بی‌کیفیت و غیراستاندارد کنند؟ این اقدام که بر اساس اطلاعیه وزارت نفت و اظهارات سخنگوی گمرک درخصوص آمار چهارماهه صادرات بنزین، در طول سال جاری ادامه‌دار بوده است، با چه هدفی صورت می‌گیرد؟

2. چرا وزارت نفت به پالایشگاه‌هایی که نمی‌توانند از یک سوخت باکیفیت، بنزینی باکیفیت تولید کنند، مجوز تخصیص خوراک و صادرات بنزین داده است؟

3. در سال 99 اعلام شده بود که پالایشگاه ستاره خلیج فارس با دریافت خوراک روزانه 420 هزار بشکه درحال فعالیت است و قرار است خوراک این پالایشگاه میعانات گازی به 480 هزار بشکه در روز برسد. در حالی که در این پالایشگاه 60 درصد خوراک دریافتی میعانات گازی به بنزین باکیفیت یورو5 تبدیل می‌شود، قرار بود با افزایش ظرفیت دریافت خوراک، تولید بنزین این پالایشگاه از 45 میلیون لیتر در روز به 54 میلیون لیتر در روز برسد. وزارت نفت رسماً اعلام کند؛ ظرفیت فعلی دریافت خوراک و تولید بنزین پالایشگاه ستاره خلیج فارس چقدر است؟ در واقع، چرا وزارت نفت به‌جای تخصیص خوراک بیشتر به این پالایشگاه و تولید بنزین یورو5، آن را به پالایشگاه‌های کوچکی می‌دهد که بنزینی بدون استاندارد تولید کنند؟

4. سرنوشت طرح فراگیر پالایشی سیراف که قرار بود 8 پالایشگاه 60هزاربشکه‌ای میعانات گازی احداث شود، چه شد؟ آیا پس از تأخیرات متعدد در اجرای این طرح در دولت گذشته، اجرای آن در دولت فعلی نیز از دستور کار خارج شده است که عملاً تولید بنزین بی‌کیفیت در پالایشگاه‌های کوچک، جایگزین هدف تولید بنزین باکیفیت در طرح سیراف شده است؟

پس از ماجرای بنزین 27سنتی و تأیید و تکذیب‌های متعدد در پی آن، این چند سؤال ساده مطرح شده اند تا وزارت نفت و شرکـت‌های زیرمجموعه آن، حداقل در قالب ارسال جوابیه یا صدور اطلاعیه، به این سؤالات پاسخ دهند.