تصویب قرارداد نفت با کنسرسیوم

به گزارش نفت آنلاین ، ۲۹ مهرماه سال ۱۳۳۳ مجلس قرارداد نفت با کنسرسیوم (شرکت‌های بزرگ نفتی غرب) را تصویب کرد و همه تلاش‌های ملت ایران در دوران حکومت دکتر مصدق و تحمل تحریم اقتصادی چند ساله را برباد داد.

اسناد تاریخی نشان می‌دهد که در سنا نیز عده مخالفان بسیار کم بود. سناتور لسانی که در زمینه مساله نفت کتابی نوشته است گفته بود: «به سود ایران و ایرانیان بود، اگر نفت نمی‌داشتند؛ ملت کارآمد، فساد اقتصادی در حداقل، دموکراسی برقرار و ایران برکنار از اصطکاک منافع قدرت‌ها و بازی‌های آنها بود، روی پای خود می‌ایستاد و آسان نفس می‌کشید و چون ثروت بادآورده‌ای هم در کار نبود، کسی جز دوستداران خدمت به ملت داوطلب مقام دولتی نمی‌شد و جرائم دولتی هم کمتر اتفاق می‌افتاد.»

قرارداد کنسرسیوم قراردادی است که پس از کودتای ۲۸ مرداد بین دولت ایران و کنسرسیومی از شرکت‌های نفتی بین‌المللی برای بهره‌برداری از منابع نفتی ایران بسته شد.پس از کودتای ۲۸ مرداد، نخست‌وزیر وقت، فضل‌الله زاهدی روابط با دولت انگلیس را که در زمان مصدق قطع شده بود از سر گرفت. مذاکرات نفت از ۲۲ فروردین ۱۳۳۳ با سرپرستی وزیر اقتصاد و دارایی، دکتر علی امینی آغاز شد که منجر به قرارداد کنسرسیوم یا قرارداد امینی- پیج شد. دکتر علی امینی وزیر دارایی پیشین دولت مصدق نیز بود.

محمد درخشش نماینده تهران در دوره هجدهم مجلس شورای ملی در مخالفت با قرارداد کنسرسیوم سخنرانی کرد. براساس قرارداد جدید که پس از ماه‌ها مذاکره در ۲۸ شهریور، به امضای طرفین و در ۲۹ مهر به تایید مجلس شورای ملی و در ۶ آبان به تصویب مجلس سنا رسید، اگرچه ملی‌شدن نفت و صنایع نفت ایران مورد پذیرش طرف‌های خارجی قرار گرفت، ولی دولت ایران تضمین می‌کرد که تا ۲۵ سال نفت تولیدی را به شرکت‌های عضو کنسرسیوم (آمریکایی، انگلیسی، هلندی و فرانسوی) بفروشد. به این ترتیب فروش نفت ایران پس از نزدیک به چهار سال وقفه در بهمن سال ۱۳۳۳ از سر گرفته شد. محمد درخشش نماینده تهران در دوره هجدهم مجلس شورای ملی در مخالفت با قرارداد کنسرسیوم سخنرانی هفت ساعته کرد، اما در نهایت مجلس با تنها ۵ رای مخالف قرارداد کنسرسیوم را در ۲۹ مهر ۱۳۳۳ تصویب کرد.