شرکت بهرهبرداری نفت وگاز مارون که راهبری تولید نفت خام، گاز و میعانات گازی را از سه میدان بزرگ و پیچیده مارون، کوپال و شادگان بهعهده دارد یکی از بزرگترین شرکتهای زیرمجموعه شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب است، این شرکت که حوزه فعالیتش از سه هزار کیلومتر میگذرد دارای ۲۸ کارخانه بهرهبرداری، نمکزدایی، تقویت فشار و ایستگاههای تزریق گاز و مجتمعهای آبرسانی است و یکی از بهترین شرکتها در جمعآوری گازهای همراه نفت هستیم.
حمیدکاویان، مدیرعامل شرکت بهرهبرداری نفت وگاز مارون در گفتوگو با رسانههای وزارت نفت (شانا، مشعل، ایران پترولیوم) با تشریح تازهترین برنامههای این شرکت بیان کرد: با توجه به شرایط کنونی کشور و به سر بردن در فصل سرد سال، فعلا گازی تزریق نمیکنیم، البته آنچه برای مخازن ما مهم است تزریق تجمعی گاز است تا بتواند فشار مخزن را ثابت نگه دارد، ما معمولا در ابتدای سال و فصل گرم با تمام ظرفیت کار میکنیم.
چه مقدار از تعهدهای تولید نفت و گاز مارون در سال ۱۴۰۰ محقق شده است؟
امسال نیز همانند سه سال گذشته تاکنون، ۱۰۰ درصد تعهدهایمان را در بخش نفت براساس برنامه مصوب شرکت ملی نفت ایران عملی کردهایم.
میانگین تولید نفت چقدر است؟
حدود ۴۵۰ هزار بشکه در روز نفتخام را برای پالایشگاه اصفهان تأمین میکنیم که حدود ۱۵۰ هزار بشکه، صادراتی است. از نظر تولیدی یکی از شرکتهایی هستیم که رتبه بالایی را در سطح مناطق نفتخیز جنوب دارد.
کاهش تکلیفی تولید شرکت نفت وگاز مارون بهدلیل تحریمها چقدر بود؟
خوشبختانه از آنجا که نفت تولیدی شرکت ما بیشتر نفت پالایشگاهی بوده و خوراک پالایشگاهها را تأمین میکنیم، کاهش تکلیفی ما ۶۰ تا ۷۰ هزار بشکه در روز بود. البته توانستیم از فرصت تحریمها استفاده کرده و باتوجه به ظرفیت آزادی که در تولید داشتیم، تعمیرات اساسی مربوط به واحدها را طبق برنامه جلو ببریم.
چقدر طول میکشد تا به تولید حداکثری برسید؟
برای بازگشت به تولید حداکثری حداقل به دو تا سه ماه زمان نیاز است هم اکنون هفتهای یکبار در شرکت نفت وگاز مارون و هر دو هفته یکبار در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب نشستهایی با هدف رصد و رفع مشکلات برگزار میشود.
شرکت مارون چه مقدار خوراک پتروشیمیها را تأمین میکند؟
روزانه ۳۰ هزار بشکه مایعات گازی تولید میکنیم که بعد از ترکیب با محصولات سایر شرکتهای بهرهبردار تابع مناطق نفتخیز جنوب، بهعنوان خوراک به پتروشیمیها ارسال میشود، افزون بر مایعات، محصولات C۲+ همراه ۵۷۰ میلیون فوت مکعب در روز گاز غنی تولیدی، به پتروشیمی مارون تحویل داده میشود. گاز سبک باقیمانده نیز برای مصارف خانگی و صنعتی به شرکت ملی گاز تحویل داده می شود، همچنین از گاز تولیدی از مخزن خامی مارون، روزانه حدود ۶ هزار بشکه نفتا تولید میکنیم که بهطور مستقیم بهسوی پایانههای صادراتی ارسال میشود.
چند درصد از گازهای همراه نفت، شرکت نفت وگاز مارون جمعآوری میشود؟
هماکنون ۸۸ درصدگازهای همراه مازاد جمعآوری میشود و چهار درصد آن به مصرف داخلی میرسد؛ قرار است تا سه سال آینده، هشت درصد باقیمانده نیز جمعآوری شود. میتوانم بگویم که ما یکی از بهترین شرکتها در جمعآوری گازهای همراه نفت هستیم.
بهتازگی هم دو پروژه جمعآوری گازهای همراه نفت را اجرا کردید.
دو قرارداد پنجساله با سرمایهگذاری حدود ۱۷ میلیون دلار برای احداث تأسیسات فشارافزایی گازهای کمفشار مشعل و شیرینسازی گازهای ترش ارسالی به مشعل واحد بهرهبرداری شماره ۳ مارون به مقدار ۱۵ میلیون فوتمکعب در روز و فروش گازهای کمفشار ارسالی به مشعل واحد بهرهبرداری مارون ۶، ۱۴ میلیون فوتمکعب در روز با شرکتهای داخلی امضا و پس از انجام عملیات اجرایی، راهاندازی شد. از ابتدای امسال به یُمن اجرای طرح و بهرهجویی از فرصتهای تعمیراتی، کاهش ۴۰ درصدی گاز به مشعل نسبت به مقدار پیش بینی شده، تحقق یافت.
چند درصد از برنامه تزریق گاز شرکت مارون محقق شده است؟
۷۵ درصد.
چند ایستگاه تزریق گاز دارید؟
دو ایستگاه. ایستگاه تزریق گاز مارون که وظیفه تزریق گاز به مخزن آسماری مارون را بهعهده داشته است و امکان تزریق ۱۴۰۰ میلیون فوت مکعب در روز را دارد. ایستگاه تزریق گاز کوپال که وظیفه تزریق گاز به مخزن آسماری کوپال را دارد که ظرفیت آن هم ۱۵۰ میلیون فوت مکعب است.
شرکت مارون هم اکنون چه مقدار گاز به مخازن تزریق میکند؟
باتوجه به شرایط کنونی کشور و به سر بردن در فصل سرد سال، فعلا گازی تزریق نمیکنیم، البته آنچه برای مخازن ما مهم است تزریق تجمعی گاز است تا بتواند فشار مخزن را ثابت نگه دارد، ما معمولا در ابتدای سال و فصل گرم با تمام ظرفیت کار میکنیم. در ایستگاه تزریق گاز کوپال ۱۵۰ میلیون فوت مکعب را در فصل گرم تزریق میکنیم و در ایستگاه مارون با سه ردیف فعال، یک میلیون و ۵۰ فوت مکعب در روز گاز تزریق میشود.
بستههای پروژههای افزایش و نگهداشت تولید این شرکت هم اکنون چه وضعی دارد؟
چهار بسته مارون ۱و ۴، مارون ۳، ۶ و بسته مارون ۲ و ۵ که بخشی از آن افزایش تولید است، در شرکت نفت وگاز مارون اجرا میشود، در این پروژهها چاههای توسعهای و تعمیری هم حفاری میشود که هم اکنون تعدادی از این چاهها تحویل داده شده است. منتهی عمده پروژههای اصلی ما، مثل تزریق مارون، بهینهسازی واحدها و نمکزداییها در بخش نگهداشت تولید است که اگرچه مقداری از برنامه عقب هستند منتهی روند اجرای برنامهها را دریافت کرده و در حال اجرا هستند.
پروژهها در موعد زمانی دوساله به پایان می رسند؟
اجرای آنها بیشتر از دوسال طول می کشد.
علت تأخیر چیست؟
دلایل مختلفی دارد، هر پروژه را باید به صورت ویژه و براساس خود آن پروژه آنالیز کرد، نمیتوانیم نسخه کلی برای ۲۸ مخزن بنویسیم، برای نمونه وقتی که درباره سطح الارض صحبت میکنیم باید مشخص شود مثلا کالایی که خریداری میکنیم آیا خاص بوده ونیاز به واردات دارد یا خیر. بخشی از مشکلات هم ناشی از مسائل اجراست که هرکدام باید سر جای خود بررسی شود.
کرونا چقدر بر روند تولید شرکت اثر گذاشته است؟
کرونا که معضل کشوری و کلی بود، اما از آنجا که تولید به هیچ عنوان نباید متوقف میشد بنابراین شرایط سختی را برای کارکنان به وجود آورده بود، بنابراین سعی کردیم از همان ابتدای شیوع این ویروس افزون بر توزیع ماسک و دیگر اقلام بهداشتی، شیفتهای کاری را از سه شیفت هشت ساعته به دو شیفت ۱۲ ساعته کاهش دهیم تا رفت وآمد نیروها کمتر شود، اگرچه فشار زیادی به نیروهای ما وارد شد اما توانستیم از شیوع این بیماری به حد قابلتوجهی جلوگیری کنیم، بهنحوی که در دوسال گذشته، متأسفانه دوفوتی داشتیم، اما ما در هیچ شرایطی اجازه ندادیم کوچکترین وقفهای به تولید وارد شود. هرچند کرونا هنوز ادامه دارد و ما میدانیم که بازهم بایدآماده باشیم.
چه مقدار کالا و قطعه را بومیسازی کردهاید؟
باتوجه به حمایتهای خوبی که از سازندگان داخلی انجام شده است، توانستهایم سه هزار و ۸۰۹ قطعه را در سطح شرکت بومیسازی کرده و مانع از وقفه در تولید شویم.
البته در بخشهایی که دانش فنی آن در داخل کشور موجود نبود و نیازمند واردات بودیم بهدلیل افزایش هزینههای ناشی از تحریم، ناچار شدیم با هزینه بالاتری کالای مورد نظرمان را تهیه کنیم. از سال ۹۷ تاکنون، از ۱۲۳۸ درخواست، حدود ۲۰ هزار قطعه مورد نیاز تجهیزات و ماشینآلات فرایندی را بومیسازی کردیم.
برای رفع آلودگیهای زیست محیطی افزون بر جمعآوری گازهای همراه نفت، چه اقدامهای روی چاهها انجام دادهاید؟
بسیاری از فعالیتهای ما عملیاتهایی است که روی چاهها انجام میشود که بخشی از این کار آلودگی زیست محیطی داشت که موفق شدیم با بهکارگیری روشهای MOS و MOT نزدیک به ۹۰ هزار بشکه نفت را که میسوخت و آلودگی زیست محیطی داشت، جمعآوری کرده است و به چرخه تولید اضافه کنیم.
برای رفع آلودگی پسابهای نفت تولیدی، چه کاری انجام شده است؟
در کنار تولید اصلی، بهدلیل شرایط مخزنی، نفتی که تولید میکنیم مقداری آبنمک بهعنوان سیال ناخواسته دارد که نزدیک به ۵۰ هزار بشکه است، خوشبختانه با وجود مشکلاتی که به دلیل تحریمها داشتیم، توانستیم با کمک شرکتهای دانشبنیان تلمبههای بخش پساب را روزآمد کنیم، در نتیجه این اقدام، بیش از ۹۹ درصد پساب را به چاههای تزریق پساب دادیم، یعنی اکنون پس از تصفیه و فرآورش به چاههای دفع پساب تزریق میکنیم، از این نظر هم میتوانم بگویم که شرکت مارون در صدر شرکتهای بهرهبرداری است که به هیچ عنوان آلودگی پساب ندارد.
چرا تصمیم گرفتید از فناوری تجهیزات فرآورشی سریعالاحداث یا واحد فرآورش سیار (Skid Mounted) در نفت و گاز مارون استفاده کنید؟
با توجه به فرآورش نفت نمکی، قرار شد از طرحهای زودبازده در این بخش استفاده کنیم که به همین دلیل به سمت استفاده از فناوری واحدهای فرآورش سیار رفتیم، در مارون ۵ با ظرفیت ۲۰ هزار بشکه، آزمایشهای اولیه و عملیاتی را انجام دادیم که موفقیتآمیز بود، با اجرای این پروژه افزون بر اینکه شاهد تحول در دانش فرآورش نفت نمکی خواهیم بود، دیگر نیازی به تزریق مواد تعلیق شکن که هزینه بالایی برای شرکت داشت، نخواهد بود.
مهمترین اقدامهای که در بخش مسئولیتهای اجتماعی انجام دادهاید شامل چه میشود؟ متـأسفانه هراز چندگاهی شاهد نارضایتی مردم برای نمونه در غیزانیه و یا دیگر بخشها هستیم، آیا در این بخش شما کم کاری میکنید که شاهد افزایش اعتراضها در این بخش هستیم.
باید توجه شود زیرساختهای منطقهای که ما فعالیت میکنیم مثل غیزانیه، رامشیر، رامهرز و بخشی از هفتگل، بسیار ضعیف است. این واقعیتی است که همه میدانند و قبول دارند. منتهی نکته حائز اهمیت این است که باید ببینیم جایگاه ما و جایگاه رفع این مشکلات کجاست؟ بخشی از مشکلات به این برمیگردد که خود منطقه باید زیرساختها را باتوجه به بودجههایی که دارد، فراهم کند مثل تأمین آب مدارس. ما این مسأله را که باید به منطقه کمک کنیم، قبول داریم و همیشه هم روی این مسأله تأکید داریم، به همین دلیل در کنار وظیفه اصلیمان که تولید است، هیچوقت از بحث مسئولیتهای اجتماعی غافل نشدیم، زیرا خودمان را در کنار مردم میبینیم.
در چندسال گذشته متناسب با بودجهها، اقدامهای خوبی در این بخش انجام شده است. عمده فعالیتهایمان در ساخت مدارس بوده به نحوی که از سال ۹۵ تاکنون ۱۶ باب مدرسه ساختهایم، همچنین ۲۰ مسجد و حسینیه را ساخته و بازسازی کردهایم. امسال هم به طور خاص یک باب مدرسه در روستای چای ورشام را در مدت ۶ ماه ساختیم، این روستا مدرسهای نداشت. ضمن اینکه یک باب مسجد هم در روستای شاخ کوپال ساختیم. در بحث کمک به آموزش و پروش رامشیر، یک زمین فوتبال متعلق به این آموزش و پروش را چمن مصنوعی کردیم. از ابتدای شیوع کرونا تاکنون ۴۸۰۰ بسته کمک معیشتی و ۳۸۰۰ بسته کمک آموزشی (برای دانش آموزان کم برخوردار) در منطقه توزیع کردیم. در بحث کمک به محیط زیست در دوسال گذشته ۲۰ هزار اصله نهال را در شهرستانهای مختلف توزیع کردیم. در آبرسانی پروژهای در غیزانیه، ۶ میلیارد تومان از بودجه این فعالیت را که سهم شرکت مارون بود را به طور کامل پرداخت کردیم.
وضع اشتغال نیروهای بومی در منطقه به چه صورت است؟
بیش از ۹۸ درصد نیروهایی که در بخش پیمانکاری بهکار گرفتهایم از بومیان منطقه هستند، ضمن این که ۹۸ درصد کارکنان بخش حراست نیز بومی منطقه هستند. همچنین پیمانکارها را موظف کردهایم در بخشهایی که نیاز به تخصص خیلی بالا ندارد بهطور حتم از نیروهای بومی استفاده کنند.