در حالی واکنش‌ها به خودکشی عمران، کارگر صنعت نفت در میادن نفتی یادآوران همچنان ادامه دارد که فیش‌های رسیده به رسانه بازار نشان می‌دهد که بسیاری از کارگران صنعت نفت که قراراد پیمانکاری دارند حقوقی کمتر از سه میلیون تومان دریافت می‌کنند. این در حالی است که حقوق‌های نجومی ‌این وزارتخانه به کارمندان نور چشمی ‌و آقازاده‌ها می‌رسد.

«به دلار حقوق می‌گیرند و پولشان از پارو بالا می‌رود، به استخدام وزارت نفت که در بیایی نانت در روغن است، هیچ کارگری به اندازه کارگران صنعت نفت در ایران درآمد ندارد، تنها نیمی ‌از ماه را کار می‌کنند و برای ۱۵ روز کار چند برابر یک کارگر در پایتخت حقوق می‌گیرند.» این‌ها بخشی از تصورات عموم مردم نسبت به کارگران صنعت نفت است که خودکشی عمران محمدی روشن کارگر بومی ‌شهرستان هویزه در میدان نفتی یادآوران نشان داد که فاصله زیادی با حقیقت دارد.

عمران روشنی که از کارکنان شرکت پیمانکاری مؤسسه «نظم آفرینان ایمان» بود، چهارشنبه هفته گذشته به نشانه اعتراض به حقوق معوق خود در محدوده چاه نفتی شماره ۱۹ در میدان نفتی یادآوران خود حلقه آویز کرد. با وجود تاکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب برای ارایه حقوقهای عادلانه به کارگران، هنوز در این بخش کاستی هایی زیادی وجود دارد و اقدام و برنامه های مسئولین، فاصله زیادی با منویات رهبر انقلاب دارد.

عمران تنها کارگر نفت نیست که دیگر تاب مقابله با حقوق ناکافی و فضای رانت آلود این صنعت در برابر سختی‌های زیاد کار در سکوهای نفتی و در گرمای بالای ۶۵ درجه را ندارد. محمد (برای اینکه مشکلی برای مصاحبه شوندگان ایجاد نشود از نام مستعار در این گزارش استفاده شده است) یکی کارگران نفت در جزیره سیری است که حدود ۷ سال سابقه کار روی سکوهای نفتی را دارد. او می‌گوید: که اگر رانتی نداشته باشید و در قالب آزمون‌های استخدامی‌ جذب وزارت نفت نشده باشید و قراردادت در قالب پیمانکاری باشد، حقوقت به ۳ میلیون تومان هم نمی‌رسد.

ادعایی که شاید در ابتدا تصورش سخت باشد اما نگاهی به فیش‌های ارسالی به خبرگزاری بازار نشان می‌دهد که واقعیت تلخ تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. فیش‌هایی که نشان می‌دهد برخی از کارگران که به صورت پیمانکاری مشغول به کار هستند حتی دریافتیشان کمتر از نرخ مصوب شورای عالی کار(دو میلیون و ۶۰۰ هزار تومان) است.

حقوق‌های نجومی ‌به نورچشمی‌ها رسید

البته شرایط برای همه یکسان نیست. مهر ۹۵ بود که عادل آذر، رئیس دیوان محاسبات کشور گزارشی تفصیلی از وضعیت حقوق‌های نجومی‌ در مجلس قرائت کرد. براساس این گزارش، وزارت نفت و شرکت‌های زیرمجموعه آن جزء نهادهایی بودند که بیشترین پرداخت‌های مازاد در ۲۰۰ میلیون ریال مربوط به خارج از شمول قانون مدیریت خدمات کشوری را داشتند. حقوق‌های نجومی ‌که به گفته بهارستان نشین‌ها نصیب نورچشمی‌های مسئولین می‌شود.

علی گل‌مرادی عضو کمیسیون انرژی در مجلس دهم که معتقد است آشفتگی شدیدی در پرداخت حقوق و مزایا در صنعت نفت وجود دارد، به بازار می‌گوید: تفاوت حقوق در این صنعت بسیار بالاست. برخی از کارگران و کارمندان این صنعت حقوق‌های نجومی‌ می‌گیرند و برخی هم از حداقل حقوق مصوب دولت هم بی نصیب هستند.

او با اشاره به مدل‌های متعدد قراردادها در صنعت نفت، گفت: ارکان ثالث، پیمانکاری، قرارداد مدت موقت، قرارداد مدت دائم، رسمی ‌تنها بخشی از مدل‌های قراردادی در این صنعت است که منجر به ایجاد اختلاف‌های میلیونی در میزان حقوق دریافتی کارگران و کارمندان این صنعت شده است. به عنوان مثال در حالی برخی از کارمندان این وزارتخانه که قرارداد دائم دارند حقوق‌های ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی دریافت می‌کنند که تعداد زیادی از کارگران این صنعت در قالب پیمانکاری و ارکان ثالث فعالیت می‌کنند، دریافتیشان به حدود ۲ میلیون تومان در ماه می‌سد. این در شرایطی است که حداقل سبد معیشتی خانوار ۴.۵ میلیون تومان تعیین شده است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم: در حالی برخی از کارمندان قرارداد دائم وزارت نفت  حقوق‌های ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی دریافت می‌کنند که تعداد زیادی از کارگران این صنعت که در قالب پیمانکاری و ارکان ثالث فعالیت می‌کنند، دریافتیشان به حدود ۲ میلیون تومان در ماه می‌سد. این در شرایطی است که حداقل سبد معیشتی خانوار ۴.۵ میلیون تومان تعیین شده است

کمبود نیرو در بخش عملیاتی، مازاد در بخش ستادی

«کل نیروها رسمی‌و قراردادی نفت در سال ۸۴ بالغ بر ۱۲۰ هزار نفر بود که وقتی در سال ۹۲ برگشتم، این تعداد با وجود واگذاری‌ پالایشگاه‌های نفت و مجتمع‌های پتروشیمی‌ به بخش خصوصی، به ۲۲۰ هزار نفر رسیده بود.» این جملات را بیژن زنگنه، وزیر نفت، در جلسه رای اعتماد به وزرای پیشنهادی کابینه دوازدهم بیان کرده است. جملاتی که در طول سال‌های گذشته به نوعی نشان می‌داد که صنعت نفت با چیزی حدود ۶۰ هزار نیروی مازاد مواجه است. اما چطور است که با این حجم از نیروی مازاد هرسال قراردادهای متعددی با شرکت‌های پیمانکاری برای انجام امور عملیاتی بسته می‌شود. گل مرادی می‌گوید: در صنعت نفت به نوعی هم با مازاد نیرو مواجه هستیم و هم کمبود. در بخش ستادی با مازاد شدید نیرو مواجه هستیم به طوری که وقتی وارد اتاق‌های وزارتخانه و شرکت‌های زیر مجموعه آن می‌شوی می‌بینید که در هر اتاق چندین نفر نشسته اند بی آنکه کاری انجام دهند. اما در بخش عملیاتی که اتفاقا مهم ترین بخش صنعت نفت است با کمبود نیرو مواجه هستیم.

در حالی وزارت نفت از بدنه قوی کارشناسی با دانش فنی بالا و تخصص لازم محروم است که بنابر اظهارات شخص بیژن زنگنه حدود ۴۰ هزار نفر از کارکنان وزارت نفت نیروی حراست یا انتظامات هستند.