کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

وقتی رضاشاه امتیازنامه دارسی را در آتش بخاری انداخت!

6 آذر 1397 ساعت 9:47


به گزارش نفت آنلاین ، در ششم آذر ۱۳۱۱ در پی به نتیجه نرسیدن مذاکرات ایران و انگلیس بر سر نفت، رضاشاه در حضور هیئت وزیران، «دوسیه نفت» یا همان امتیازنامه دارسی را در آتش بخاری انداخت و به وزیرانش دستور داد که بی‌درنگ امتیازنامه دارسی را ملغی اعلام کنند. در پی این دستور، سید حسن تقی‌زاده، وزیر دارایی وقت ایران در نامه‌ای به ب. ر. جکسون، مدیر مقیم شرکت نفت انگلیس و ایران، الغای امتیازنامه دارسی را اطلاع داد. در نامه مذکور آمده بود: «بارها دولت ایران به شرکت نفت انگلیس و ایران اطلاع داده بود که امتیازنامه سال ۱۹۰۱ (۱۲۸۰ خورشیدی) دارسی، منافع دولت ایران را تامین نمی‌کند و لازم است روابط میان دولت ایران و شرکت نفت بر اساس توافق جدیدی که منافع واقعی ایران را در نظر گرفته باشد، تنظیم گردد. در نتیجه، وزارت دارایی بنا به تصمیم اتخاذ شده از سوی دولت ایران باید به شما اطلاع دهد که از این تاریخ امتیازنامه دارسی را لغو و آن را باطل کرده.» در پایان این نامه اعلام شده بود که دولت ایران آماده است تا امتیاز جدیدی را با حفظ #منافع کشور به آن شرکت ارائه کند.

مردمی که از بازی‌های سیاسی پشت پرده بی‌خبر بودند در پی انتشار خبر سوزانده شدن پرونده استعماری نفت به خیابان‌ها آمدند و شادی کردند. به گفته برخی از مورخان، این شادمانی جزئی از برنامه‌ای بود که از پیش تنظیم شده بود تا انگلیسی‌ها قرارداد دارسی را که تنها نیمی از زمان اعتبار آن باقی مانده بود، تجدید کنند و منطقه قرارداد را وسعت دهند. چهار روز بعد، وزیر دارایی گزارش شکست مذاکرات را به مجلس داد و #مجلس در همان روز، لغو قرارداد دارسی را تصویب کرد. دو روز بعد از این واقعه، دولت انگلیس ضمن اعتراض به لغو قرارداد، درخواست کرد در این اقدام تجدید نظر شود که البته به نوشته بعضی از مورخان، این ماجرا هم اجرای پرده دوم نمایشنامه بود که به تمدید قرارداد انجامید؛ همان قراردادی که در اواخر سال ۱۳۲۹ لغو و نفت ایران ملی شد.

◀️◀️مطلب مرتبط/ همچنین بخوانید: وقتی رضاخان به ابتکار یک انگلیسی قرار داد نفتی را آتش می‌زند:  https://www.naftonline.ir/?p=4954


کد مطلب: 11890

آدرس مطلب :
https://www.naftonline.ir/news/11890/وقتی-رضاشاه-امتیازنامه-دارسی-آتش-بخاری-انداخت

نفت آنلاین
  https://www.naftonline.ir